26/9/09

Tắm vòi hoa sen có thể… hại sức khỏe

Đặng Hoàng Nam

Khi đọc được một nghiên cứu mới công bố trong một Tạp chí của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia (Mỹ) về việc tắm dùng vòi hoa sen có thể không tốt cho sức khỏe, tôi cảm thấy cần giới thiệu cho anh chị em chúng ta cùng biết thêm về “cuộc sống quanh ta”.

(ảnh Fleur Suijten, từ www.abc.net.au)

30% vòi hoa sen đã được nghiên cứu có chứa mức độ lớn một vi khuẩn liên quan đến bệnh phổi.

Như đa số chúng ta đều biết, hằng ngày dù muốn hay không chúng ta phải ‘chạm trán’ với những cộng đồng vi khuẩn đa dạng, mà trong đó có một số là đáng lo ngại cho sức khỏe con người. Các nhà khoa học luôn luôn tìm tòi phát hiện ra nhiều điều giúp chúng ta nâng cao chất lượng sống. Lần này họ giúp chúng ta hiểu hơn về việc chúng ta thường làm là việc tắm… bằng vòi hoa sen!. Mà ở ta thì tắm dùng vòi hoa sen lại là phổ biến! Các nhà khoa học tìm thấy vòi hoa sen có thể chứa một loại vi khuẩn liên quan đến các bệnh nhiễm trùng phổi. Vậy hãy cùng xem họ đã tìm thấy gì trong vòi hoa sen.

Dựa trên suy nghĩ phòng tắm là một môi giới cho sự tương tác giữa con người với những vi khuẩn liên quan đến bệnh tật, thông qua sự hít thở không khí và nước từ đầu vòi hoa sen. Đầu hoa sen giống như bộ sưu tập sinh thái môi trường bên trong nhà của chúng ta. Các mầm bệnh thường được sinh ra trong những thiết bị của nhà tắm, nhưng hiểu biết về cả sự phát triển tự nhiên của các vi sinh vật trong đó thật là it ỏi. Các mầm bệnh này có thể được truyền đi trong khi dùng vòi hoa sen để tắm . Từ đó, các nhà khoa học muốn tìm hiểu thành phần vi khuẩn ở trong những vòi hoa sen.

Trong nghiên cứu kéo dài ba năm, các nhà khoa học của trường Đại học Colorado ở Boulder (bang Colorado, Mỹ) đã lấy mẫu trên đầu hoa sen ở 45 địa điểm, tại chín thành phố trong bảy bang, kể cả Manhattan (New York), Memphis và Chicago. Con số trên có thể nghe như không nhiều, nhưng các nhà nghiên cứu nói: “nó đã bao phủ một diện địa lý đủ rộng mà chúng tôi khá tự tin vào những điều tìm thấy của chúng tôi.”

Các nhà khoa học đã kiểm tra mẫu và so sánh các vi khuẩn có trong nước chảy qua trước và sau khi vào đầu hoa sen. Họ đã tìm thấy các mẫu nước có chứa nhiều loại vi khuẩn , các vi sinh vật khác nhau tùy từng địa điểm thí nghiệm, thường là có từ 2 đến 29 loại tại một địa điểm. Thành phần cộng đồng cũng tương đối đơn giản so với các cộng đồng vi khuẩn có thức ăn dồi dào khác. Đa số các loạt mẫu có thể hiện của ba loại khuẩn ngành: Actinobacteria, Proetobacteria và Firmicutes. Đặc biệt thu hút sự chú ý là sự dày đặc của các khuẩn nấm ngoài lao (vi khuẩn nấm avium) và các mầm bệnh cơ hội cho con người khác trong đầu vòi hoa sen. Bà Leah Feazel, người đứng đầu cuộc nghiên cứu, nói 30% các vòi hoa sen đã được khảo sát có chứa mức độ lớn một loại vi sinh vật liên quan đến bệnh phổi. Mức độ của vi khuẩn nấm avium là cao gấp 100 lần so với nước cung cấp cho nhà ở bình thường.

Vậy các đầu hoa sen đã tạo một môi trường phong phú cho cho sự phát triển của vi khuẩn.

Các nhà khoa học phân tích, bên trong vòi hoa sen là tối, ấm và ẩm ướt tạo ra một môi trường thích hợp cho vi sinh vật phát triển và phát tán. Vòi hoa sen lại phun các vi sinh vật ra như bình phun thuốc trừ sâu và người ta hít sâu vào phổi khi tắm.

Bà Feazel nói: “Bên trong một đầu vòi hoa sen là chỗ lý tưởng cho chúng; hằng ngày khi bạn mở nước tắm là bạn đang cho những vi khuẩn này ăn những thức ăn mới, và rồi chúng có thêm oxy khi bạn đóng vòi lại – đó thực sự đúng là một nơi rất phù hợp cho vi khuẩn tăng trưởng”. Cộng sự của bà Feazel trong nghiên cứu này, Giáo sư Norman Pace nói: “Nếu bạn cho nước đầy mặt khi bạn mở vòi hoa sen, vậy có nghĩa là bạn có thể đang thực sự hứng lấy một lượng vi khuẩn nấm avium lớn mà có thể không tốt cho sức khỏe”. Bà Feazel nói: “Những giọt nước được hình thành khi vòi hoa sen được mở là rất rất nhỏ và có thể mang theo vi khuẩn đi sâu vào trong phổi của bạn, mà đó là lý do làm sao bạn bị bệnh”.

So sánh với cách tắm khác, như dùng bồn tắm, Bà Feazel nói: “một bồn tắm, mặt khác, thường không có ống khí trên nó để tạo nên những phần tử nhỏ bé và do đó là an toàn hơn”.

Vậy có lẽ phải làm vệ sinh đầu hoa sen thường xuyên? Nhưng bà Feazel cho biết rửa sạch đầu hoa sen không làm giảm số vi khuẩn, bà nói: “chúng tôi đã kiểm tra việc tẩy rửa những đầu hoa sen và chúng tôi thấy rằng thậm chí có thêm nhiều nấm vi khuẩn sau việc tẩy rửa hơn là trước đó”.

Thật đáng lo lắng! Bà Feazel nói: “Những vi khuẩn này thuộc nhóm cùng họ với khuẩn lao, chúng có thể được tìm thấy trong môi trường và đôi khi trong nước dùng được cung cấp cho nhà ở, song ít khi gây bệnh cho con người.” Bà nói tiếp: “Nhưng nếu bạn là người dễ bị nhiễm trùng, nếu bạn có một loại bệnh về miễn dịch nào đó, như HIV hay AIDS hay xơ nang, hoặc nếu bạn đang bị khống chế miễn dịch do uống thuốc thì đúng là bạn có nguy cơ trong nhà tắm với vòi hoa sen”. Bà Feazel nói bồn tắm là lựa chọn tốt nhất cho những người có nguy cơ nhiễm trùng phổi. Ngoài ra, theo các nhà khoa học, những người với hệ miễn dịch suy yếu còn có thể là người già, phụ nữ mang thai hay đối với những người mà đang chiến đấu với các bệnh tật khác. Bạn cần để ý đến các triệu chứng như mệt mỏi, liên tục ho khan, khó thở và yếu, nói chung không cảm thấy khỏe.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cho rằng chỉ có những người với hệ miễn dịch không tốt mới cần lo ngại: “Nếu bạn là một người khỏe mạnh với một hệ miễn dịch tốt, thì bạn không cần phải lo lắng gì hết. Bạn đã từng dùng vòi hoa sen để tắm hằng ngày trong suốt cả đời bạn và bạn chưa từng bị ốm”.

Giáo sư Pace và cộng sự của bà Feazel trong nghiên cứu đã viết: “Mối nguy hiểm đến sức khỏe liên quan đến các vi khuẩn ở đầu hoa sen cần sự điều tra ở những người với hệ miễn dịch hay hô hấp kém”.Theo Giáo sư Pace, từ khi các đầu hoa sen nhựa xuất hiện thì “nạp” khuẩn vào phong phú hơn, đầu hoa sen kim loại có thể là một thay thế tốt. Và theo Cơ quan Bảo vệ Sức khỏe (Mỹ) thì bể tắm nóng và bể tắm sục (spa) mang một nguy cơ nhiễm bệnh tương tự. Đầu hoa sen cũng được xác nhận là một con đường cho sự phát tán các bệnh viêm nhiễm khác, trong đó có một dạng sưng phổi được gọi là Chứng viêm phổi do nhiễm khuẩn và nhiễm trùng ngực với một vi khuẩn là Pseudomonas aeruginosa.

Các tác giả của nghiên cứu nói những đìều họ tìm thấy có thể giải thích tại sao trong những năm gần đây có thêm nhiều trường hợp nhiễm trùng phổi, mà liên quan đến xu hướng người ta tắm dùng vòi hoa sen nhiều hơn là dùng bể tắm.

Những chứng nhiễm bệnh do các khuẩn nấm ngoài lao đang tăng ở khắp thế giới. Những kết quả của nghiên cứu ủng hộ giả thuyết trước đó là tỷ lệ nhiễm NTM (Nontuberculous Mycobacteria – vi khuẩn không-lao - ĐHN) tăng trong thế giới đang phát triển bởi vì việc dùng đầu hoa sen tăng.

Các nhà nghiên cứu nói bây giờ họ muốn bắt đầu lần tìm những người có các bệnh phổi do nấm vi khuẩn để tìm hiểu xem có phải họ đã bị mắc bệnh ngay ở nhà hay không?

--------------------------------
Tài liệu: Leah M. Feazel, Laura K. Baumgartner, Kristen L. Peterson, Daniel N. Frank, J. Kirk Harris and Norman R. Pace,Opportunistic pathogens enriched in showerhead biofilms. In The Proceedings of the National Academy of Sciences USA (PNAS), September 15, 2009, 106 (37)

1 nhận xét:

  1. Thật là khủng khiếp! Ở nước ta, nước và môi trường của ta quá tệ, thì vòi hoa sen của ta chắc hẳn là ổ dịch rồi. Làm sao đây, khi mà đại đa số các gia đình ở ta diện tích nhà có hạn, tắm dưới vòi hoa sen là chuyện đương nhiên rồi! Nam nghiên cứu giúp sớm có cách nào giúp anh em tránh tai họa này được không? Còn tôi, sau khi đọc bài này, thấy mình tự cứu mình trước đã:
    1.Trước khi tắm hay dùng nước vòi hoa sen, xả nước mạnh ở vòi hoa sen vài phút trước đã, hy vọng rằng hầu hết các vi khuẩn và vi trùng gây bệnh sẽ không còn rơi lên đầu và cơ thể mình nữa!
    2.Định kỳ ít nhất một tháng một lần, tháo vòi hoa sen làm vệ sinh.
    Nào, xin mời các bạn hiến kế cách dùng vòi hoa sen có hiệu quả.

    Trả lờiXóa